Het ‘geheime ingrediënt’ van succesvolle teams

Wat maakt dat sommige teams bruisen van energie, terwijl andere vastlopen in middelmatigheid? Elke HR-professional is op zoek naar manieren om teamprestaties te verbeteren. Maar wist je dat het krachtigste middel niet in prestatie-indicatoren of bonusstructuren zit, maar in de onzichtbare dynamiek tussen mensen? Google ontdekte dit tijdens hun Project Aristotle, waarbij ze honderden teams onderzochten. De uitkomst? Psychologische veiligheid bleek het fundament van teamsucces en de belangrijkste van vijf sleutelfactoren. In deze blog onderzoeken we de vraag: hoe meet je of mensen zich veilig voelen in je team? En belangrijker nog: hoe zorg je dat dit de motor wordt achter jullie succes?

Onderzoek brengt steeds duidelijker aan het licht dat psychologische veiligheid een niet te onderschatten effect heeft op diverse bedrijfsresultaten. Teams waarin de mensen een hoge mate van veiligheid ervaren, presteren beter op innovatie-indicatoren en teamprestaties, zoals aangetoond in Google’s Project Aristotle. Meerdere studies laten een sterke correlatie zien tussen psychologische veiligheid en medewerkerstevredenheid, betrokkenheid en verminderde verloopintentie. Deze bevindingen verklaren waarom grote organisaties zoals Microsoft, Pixar en Google psychologische veiligheid zien als strategische prioriteit – en niet als ‘zachte’ HR-kwestie.

Veel leidinggevenden overschatten de psychologische veiligheid binnen hun teams. Onderzoek laat consistent zien dat er een flinke kloof bestaat tussen hoe veilig leidinggevenden denken dat hun teams zich voelen en hoe teamleden dit zelf ervaren. Deze kloof is veelzeggend. Het toont aan dat enkel het hebben van een “open-deur beleid” of het zeggen dat “fouten maken mag” niet voldoende is. Psychologische veiligheid moet meetbaar worden gemaakt om echt inzicht te krijgen in wat er speelt.

Om psychologische veiligheid binnen je organisatie in kaart te brengen, kun je gerichte teamanalyses inzetten met gevalideerde vragenlijsten. Maar vaak vertellen de dagelijkse interacties in je team al veel. Let eens op: zie je steeds dezelfde mensen aan het woord tijdens vergaderingen? Hoe reageert het team wanneer die nieuwe junior met een idee komt? Wordt er anders geluisterd dan wanneer de manager iets voorstelt? Je kunt ook veel leren uit exit-gesprekken. Vaak durven mensen dan eerlijker te zijn over waarom ze écht vertrekken. “Ik kon hier gewoon niet mezelf zijn” of “Mijn ideeën werden steeds afgekapt” zijn signalen die je niet mag missen.

De wereld om ons heen verandert razendsnel. Wat vandaag werkt, is morgen achterhaald. Teams die snel kunnen leren en bijsturen hebben een voorsprong. Maar dat lukt alleen als mensen zich veilig genoeg voelen om te zeggen: “Hé, dit werkt niet” of “Ik heb een idee dat misschien gek klinkt, maar…”.

Juist in teams met verschillende achtergronden en expertises schuilt enorm potentieel. Maar dat potentieel komt alleen tot zijn recht als iedereen durft te spreken. Als die ene collega met een compleet ander perspectief uit angst zwijgt, mis je misschien net dat inzicht dat het verschil had kunnen maken. De ongemakkelijke inzichten brengen vaak de grootste doorbraken.

Meten is weten, maar dan begint het pas. Je wilt van die inzichten naar een echt veiligere werkomgeving. Maak psychologische veiligheid daarom onderdeel van je leiderschapstrainingen en teamdagen. Het is geen soft ‘gedoetje’, maar een harde voorwaarde voor succes.

Ga aan de slag met de vier gebieden waar het echt om draait: zorgen dat mensen zich welkom voelen (inclusie), de ruimte hebben om te leren, aangemoedigd worden om bij te dragen, en durven uitdagen wat beter kan. Vooral dat laatste – uitdagen – wordt vaak vergeten, terwijl dat juist innovatie aanjaagt.

Leidinggevenden spelen hierbij een niet te onderschatten rol. Zij kunnen met hun gedrag de toon zetten. Steun hen met de juiste training en coaching, want zij kunnen het verschil maken tussen een team dat zich verstopt of een team dat excelleert.

Psychologische veiligheid vormt de basis voor innovatie, betrokkenheid en duurzame prestaties. Door het meetbaar te maken en systematisch te versterken, zet je een krachtige hefboom in voor organisatiesucces.

Wil je dieper inzicht in de verschillende domeinen van psychologische veiligheid en concrete handvatten om ermee aan de slag te gaan? Download dan onze whitepaper “Psychologische veiligheid: Vrij om te spreken, veilig om te zijn”.

Download de whitepaper

Bekijk ons complete trainingsaanbod

We believe in Human Capital Growth